Op 2 oktober 2023 trad er een nieuwe wetgeving in werking met betrekking tot waterbeheer in Vlaanderen. Regenwaterputten en -retentie spelen een steeds belangrijkere rol in duurzaam ontwerp en voldoen aan de nieuwste regelgeving is essentieel. In deze blog behandelen we de ins en outs van waterputten en waterretentie, met inbegrip van de recente veranderingen in wetgeving die van invloed zijn op jouw project.
Zijn waterputten verplicht?
Een veelgestelde vraag is of het verplicht is om een waterput te installeren.Vanaf 2 oktober 2023 zijn regenwaterputten verplicht voor een bredere reeks bouwprojecten in Vlaanderen. Voorheen waren ze alleen verplicht bij nieuwbouw of herbouw, maar met de nieuwe wetgeving zijn ze nu ook vereist bij uitbreidingen of verbouwingen van gebouwen waarbij er werken worden uitgevoerd aan de afwatering. Deze uitbreiding van de verplichting heeft tot doel om waterbeheer in de regio te verbeteren en aan te passen aan de veranderende klimatologische omstandigheden.
Hoe groot moet een waterput zijn en hoeveel aftappunten moet deze hebben?
De vereiste grootte van een waterput is afhankelijk van het type gebouw en de oppervlakte van verhardingen en overdekte constructies. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen eengezinswoningen en andere gebouwen.
Voor eengezinswoningen met een oppervlakte van minder dan 80 vierkante meter moet de regenwaterput nog steeds minimaal 5000 liter bevatten. Boven een oppervlakte van 80 vierkante meter zullen de vereiste capaciteiten voor de regenwaterputten toenemen.
Voor andere gebouwen, niet eengezinswoningen, is de minimale grootte van de regenwaterput nu vastgesteld op minimaal 100 liter per vierkante meter. Het exacte aantal vereiste liters zal variëren afhankelijk van de totale verharde of overdekte oppervlakte van het gebouw.
Het is belangrijk om te onthouden dat bij verhardingen en overdekte constructies een andere berekeningsmethode van toepassing is, waardoor er in veel gevallen een grotere oppervlakte in aanmerking wordt genomen bij het bepalen van de benodigde regenwater opslagcapaciteit. Het is raadzaam om de exacte voorschriften en berekeningen te raadplegen om aan de specifieke eisen te voldoen.
De vereisten voor het aantal aftappunten zijn uiteraard ook aangepast met de nieuwe wetgeving. Vroeger was slechts één aftappunt vereist. Nu moet een waterput worden ontworpen om maximaal gebruik te ondersteunen voor toiletspoeling, poetswater, wasmachine en tuin. Het exacte aantal aftappunten kan variëren afhankelijk van het type gebouw en het beoogde gebruik, maar de belangrijkste punten zijn toiletten en wasmachines, die verplicht zijn om op het regenwatersysteem aangesloten te worden om duurzaam waterbeheer te bevorderen.
Infiltratievoorziening en buffervolume
Ook zijn er aanzienlijke veranderingen doorgevoerd met betrekking tot infiltratievoorzieningen en buffervolumes. Een belangrijk punt is dat de verplichting om een infiltratievoorziening aan te leggen nu van toepassing is op percelen met een oppervlakte van 120 vierkante meter of meer. Bovendien is de vereiste infiltratieoppervlakte verdubbeld in vergelijking met voorgaande regels. Dit betekent dat er aanzienlijk meer ruimte moet worden gereserveerd voor de infiltratie van regenwater, wat van cruciaal belang is om overstromingen te voorkomen.
Bovendien is een andere belangrijke wijziging dat de infiltratievoorziening nu bovengronds moet worden voorzien. Dit betekent dat er zichtbare bovengrondse structuren nodig zijn om regenwater te laten infiltreren, in plaats van uitsluitend ondergrondse systemen. Deze aanpassing is bedoeld om de effectiviteit van infiltratie te vergroten en ervoor te zorgen dat het regenwater op een duurzame manier wordt beheerd.
Naast de veranderingen in infiltratieverplichtingen, is het buffervolume, oftewel de capaciteit om regenwater tijdelijk op te slaan, aanzienlijk toegenomen onder de nieuwe voorschriften. Dit is bedoeld om meer flexibiliteit te bieden bij de omgang met regenwater en om de risico’s van wateroverlast te verminderen.
Kosten en Vergunningen
De kosten voor het installeren van een regenwaterput variëren ook op basis van de capaciteit en het type installatie. Je kunt verwachten dat een regenwaterput van 10.000 liter enkele duizenden euro’s kost. Het goede nieuws is dat het gebruik van een regenwaterput op de lange termijn geld kan besparen, omdat je regenwater kan hergebruiken voor huishoudelijke behoeften, waardoor je waterrekening lager wordt.
In principe is het verplicht om een vergunning aan te vragen voor stedenbouwkundige handelingen, wat ook geldt voor ondergrondse constructies zoals regenwaterputten, septsiche putten, infiltratievoorzieningen, riolering of brandstoftanks.Er zijn echter bepaalde voorwaarden waarbij een vrijstelling van de vergunningsplicht van toepassing kan zijn. Deze voorwaarden vind je hier.
Over het algemeen zijn ondergrondse constructies vaak vrijgesteld van vergunning omdat ze doorgaans deel uitmaken van de plannen voor bijvoorbeeld een verbouwing en worden opgenomen in de vergunningsaanvraag. Het is echter altijd raadzaam om de lokale regelgeving te raadplegen en contact op te nemen met de gemeente voor specifieke eisen en procedures met betrekking tot vergunningen en vrijstellingen.
Waterretentie en het gebruik van waterputten en infiltratievoorzieningen zijn onmisbaar geworden in de moderne leefwereld. Als architect zorg ik ervoor dat jouw project voldoet aan de actuele richtlijnen en bied ik passende oplossingen aan voor waterretentie. Neem contact met ons op voor meer informatie.
Eline